post office scheme advantage भारत सरकारने महिलांच्या आर्थिक सक्षमीकरणासाठी एक महत्त्वपूर्ण पाऊल उचलले आहे. पोस्ट ऑफिसच्या माध्यमातून सुरू करण्यात आलेली महिला सन्मान बचत प्रमाणपत्र योजना (एमएसएससी) ही महिलांसाठी एक विशेष बचत योजना आहे. २०२३ च्या केंद्रीय अर्थसंकल्पात जाहीर करण्यात आलेली ही योजना महिलांना आर्थिकदृष्ट्या स्वावलंबी बनवण्याच्या दिशेने एक महत्त्वाचे पाऊल आहे.
योजनेची वैशिष्ट्ये आणि लाभ:
या योजनेचे सर्वात महत्त्वाचे वैशिष्ट्य म्हणजे ही योजना फक्त महिलांसाठीच आहे. भारतातील कोणत्याही वयाच्या महिला या योजनेत गुंतवणूक करू शकतात. लहान मुलींसाठी त्यांचे पालक खाते उघडू शकतात. योजनेत किमान १००० रुपये ते कमाल २ लाख रुपयांपर्यंत गुंतवणूक करता येते.
व्याजदर आणि परतावा:
या योजनेचे सर्वात आकर्षक वैशिष्ट्य म्हणजे यावर मिळणारा उच्च व्याजदर. सध्याच्या बँक ठेवींच्या तुलनेत ही योजना वार्षिक ७.५% व्याज देते, जे बँकांच्या मुदत ठेवींपेक्षा जास्त आहे. उदाहरणार्थ, जर एखादी महिला २ लाख रुपयांची गुंतवणूक करत असेल, तर दोन वर्षांच्या कालावधीनंतर तिला २,३२,०४४ रुपये मिळतील. याचाच अर्थ केवळ व्याजाद्वारे तिला ३२,०४४ रुपयांचा फायदा होईल.
गुंतवणुकीचा कालावधी:
हे पण वाचा:
पीएम किसान योजनेच्या याद्या जाहीर! निवडणुकीपूर्वी शेतकऱ्यांच्या खात्यात पैसे जमा PM Kisan Yojana
या योजनेचा कालावधी दोन वर्षांचा आहे. गुंतवणूक एकरकमी करावी लागते. गुंतवणुकीच्या एका वर्षानंतर ४०% रक्कम काढता येते. मात्र, लवकर खाते बंद केल्यास व्याजदर ७.५% ऐवजी ५.५% मिळेल.
खाते उघडण्याची प्रक्रिया:
खाते उघडण्यासाठी आवश्यक कागदपत्रे: १. आधार कार्ड २. पॅन कार्ड ३. रेशन कार्ड ४. जातीचा दाखला ५. पासपोर्ट साईज फोटो ६. मोबाईल नंबर
या सर्व कागदपत्रांसह नजीकच्या पोस्ट ऑफिसमध्ये जाऊन अर्ज भरावा लागतो.
योजनेचे महत्त्व आणि फायदे:
१. महिला सक्षमीकरण:
- आर्थिक स्वातंत्र्य
- बचतीची सवय
- सुरक्षित गुंतवणूक
२. आकर्षक परतावा:
- उच्च व्याजदर
- सुरक्षित गुंतवणूक
- सरकारी हमी
३. लवचिकता:
- एका वर्षानंतर आंशिक पैसे काढण्याची सुविधा
- सोपी प्रक्रिया
- कमी गुंतवणुकीची मर्यादा
४. कर फायदे:
- कर कायद्यांतर्गत फायदे
- आयकर कलम ८०सी अंतर्गत सवलती
योजनेची उद्दिष्टे:
१. महिलांमध्ये बचतीची सवय वाढवणे २. आर्थिक साक्षरता वाढवणे ३. महिलांना मुख्य आर्थिक प्रवाहात आणणे ४. सुरक्षित गुंतवणुकीची संधी देणे ५. महिलांचे आर्थिक स्वातंत्र्य वाढवणे
महत्त्वाच्या मर्यादा:
१. केवळ एकरकमी गुंतवणूक २. दोन वर्षांचा बंधनकारक कालावधी ३. लवकर पैसे काढल्यास कमी व्याजदर ४. कमाल गुंतवणूक मर्यादा २ लाख रुपये
ही योजना महिलांना आर्थिक नियोजन करण्यास मदत करते. लग्न, मुलांचे शिक्षण, व्यवसाय सुरू करणे किंवा निवृत्तीचे नियोजन यासारख्या भविष्यातील गरजांसाठी बचत करण्यास प्रोत्साहन देते.
महिला सन्मान बचत प्रमाणपत्र योजना ही महिलांसाठी एक उत्तम बचत पर्याय आहे. उच्च व्याजदर, सरकारी हमी आणि सुरक्षित गुंतवणुकीची संधी यामुळे ही योजना आकर्षक ठरते. सध्याच्या आर्थिक वातावरणात जेथे बँक ठेवींवरील व्याजदर कमी आहेत, तेथे ही योजना महिलांसाठी एक उत्तम पर्याय ठरू शकते. महिलांच्या आर्थिक सक्षमीकरणासाठी सरकारने उचललेले हे एक महत्त्वपूर्ण पाऊल आहे, जे भारतातील महिलांना आर्थिकदृष्ट्या स्वावलंबी बनवण्यास मदत करेल.
