Post Office PPF आज आपण एका अशा योजनेबद्दल बोलणार आहोत जी तुमच्या आर्थिक भविष्याला सुरक्षित करण्यात मदत करू शकते. ही योजना म्हणजे पब्लिक प्रॉव्हिडेंट फंड किंवा पीपीएफ (PPF).
जर तुम्हाला कमी पैसे गुंतवून जास्त परतावा हवा असेल, तर पोस्ट ऑफिसची पीपीएफ योजना तुमच्यासाठी एक उत्तम पर्याय आहे. या योजनेत तुम्ही दरमहा ₹100 ते ₹15,000 पर्यंत जमा करू शकता आणि परिपक्वतेवर 4 लाख 73 हजारांपेक्षा जास्त मिळवू शकता. चला या योजनेबद्दल सविस्तर माहिती घेऊया.
पीपीएफ (PPF) म्हणजे काय?
पीपीएफ ही एक दीर्घकालीन बचत योजना आहे जी भारत सरकारने 1986 मध्ये सुरू केली. ही एक EEE (Exempt-Exempt-Exempt) योजना आहे, याचा अर्थ असा की जमा रक्कम, मिळालेले व्याज आणि परिपक्वतेची रक्कम या सर्वांना आयकरातून सूट आहे. म्हणजेच, या योजनेत गुंतवणूक केल्याने तुम्हाला तीन प्रकारचे कर फायदे मिळतात:
- गुंतवणुकीच्या रकमेवर कर सूट (Exempt)
- व्याजावर कर सूट (Exempt)
- परिपक्वतेच्या रकमेवर कर सूट (Exempt)
₹1,500 जमा करून ₹4 लाख 73 हजार कसे मिळतील?
आता तुम्हाला वाटत असेल की एवढी कमी रक्कम गुंतवून इतका जास्त परतावा कसा मिळू शकतो? चला याचे गणित समजून घेऊया.
समजा, तुम्ही पीपीएफ योजनेत दरमहा ₹1,500 जमा करता. 15 वर्षांच्या कालावधीत तुम्ही एकूण ₹2,70,000 जमा कराल (₹1,500 x 12 महिने x 15 वर्षे). आता, पीपीएफवर सध्या 7.1% वार्षिक व्याजदर मिळतो. या व्याजदराने, 15 वर्षांनंतर तुमची एकूण रक्कम ₹4,73,349 होईल.
हे गणित पाहून तुम्हाला आश्चर्य वाटत असेल, पण हा आहे चक्रवाढ व्याजाचा जादू! तुम्ही फक्त ₹2,70,000 गुंतवले, पण तुम्हाला ₹4,73,349 मिळाले. म्हणजेच तुम्हाला ₹2,03,349 इतके अतिरिक्त व्याज मिळाले.
पीपीएफमध्ये गुंतवणूक कशी करावी?
पीपीएफमध्ये गुंतवणूक करणे अत्यंत सोपे आहे. तुम्ही कोणत्याही पोस्ट ऑफिसमध्ये पीपीएफ खाते उघडू शकता. खाते उघडण्यासाठी तुम्हाला खालील कागदपत्रे सादर करावी लागतील:
- आधार कार्डची प्रत
- पॅन कार्डची प्रत
- निवासाचा पुरावा (वीज बिल, टेलिफोन बिल इ.)
खाते उघडल्यानंतर, तुम्ही किमान ₹100 पासून गुंतवणूक सुरू करू शकता. वार्षिक कमाल मर्यादा ₹1.5 लाख आहे. तुम्ही ही रक्कम मासिक, त्रैमासिक किंवा वार्षिक स्वरूपात जमा करू शकता. तुमच्या सोयीनुसार तुम्ही पैसे जमा करण्याचा प्रकार निवडू शकता.
पीपीएफचे फायदे
पीपीएफ ही एक अत्यंत लोकप्रिय बचत योजना आहे आणि याची अनेक कारणे आहेत. चला पीपीएफच्या काही महत्त्वाच्या फायद्यांबद्दल जाणून घेऊया:
- सुरक्षित गुंतवणूक: पीपीएफ ही भारत सरकारद्वारे समर्थित योजना आहे. त्यामुळे तुमची गुंतवणूक 100% सुरक्षित आहे.
- कर बचत: पीपीएफमधील गुंतवणूक, व्याज आणि परिपक्वतेची रक्कम या सर्वांना आयकरातून सूट आहे. म्हणजेच तुम्हाला या योजनेतून मिळणाऱ्या कोणत्याही रकमेवर कर भरावा लागत नाही.
- उच्च व्याजदर: पीपीएफवर इतर बँक योजनांच्या तुलनेत जास्त व्याजदर मिळतो. सध्या हा दर 7.1% आहे.
- लवचिक गुंतवणूक: तुम्ही दरमहा किमान ₹100 पासून गुंतवणूक सुरू करू शकता. तुमच्या आर्थिक परिस्थितीनुसार तुम्ही गुंतवणुकीची रक्कम ठरवू शकता.
- कर्जाची सुविधा: पीपीएफ खाते उघडल्यानंतर 7 वर्षांनी तुम्ही या खात्यातून कर्ज घेऊ शकता. अशा वेळी तुम्हाला कमी व्याजदरात कर्ज मिळते.
- दीर्घकालीन गुंतवणूक: पीपीएफ खाते 15 वर्षांसाठी उघडले जाते. त्यानंतर तुम्ही ते आणखी 5 वर्षांसाठी वाढवू शकता. यामुळे तुमच्या पैशांना वाढण्यासाठी पुरेसा वेळ मिळतो.
- आपत्कालीन काढणे: जरी ही दीर्घकालीन योजना असली, तरी आपत्कालीन परिस्थितीत तुम्ही काही रक्कम काढू शकता. मात्र यासाठी काही नियम आहेत.
- वारसा हक्क: तुमच्या निधनानंतर, तुमच्या नामनिर्देशित व्यक्तीला किंवा कायदेशीर वारसाला हा निधी मिळतो.
पीपीएफमध्ये गुंतवणूक करताना लक्षात ठेवण्याच्या गोष्टी
पीपीएफमध्ये गुंतवणूक करताना काही महत्त्वाच्या गोष्टी लक्षात ठेवणे आवश्यक आहे:
- नियमित गुंतवणूक: पीपीएफचा जास्तीत जास्त फायदा घेण्यासाठी नियमित गुंतवणूक करणे महत्त्वाचे आहे. दरवर्षी किमान ₹500 जमा करणे आवश्यक आहे.
- गुंतवणुकीची मर्यादा: एका आर्थिक वर्षात तुम्ही जास्तीत जास्त ₹1.5 लाख गुंतवू शकता. यापेक्षा जास्त रक्कम जमा केल्यास त्यावर व्याज मिळणार नाही.
- व्याज गणना: पीपीएफवरील व्याज दरमहा गणले जाते, परंतु ते वर्षातून एकदाच जमा केले जाते.
- मुदत: पीपीएफची मुदत 15 वर्षांची असते. त्यानंतर तुम्ही ते 5 वर्षांच्या कालावधीसाठी वाढवू शकता.
- कर फायदे: पीपीएफमधील गुंतवणुकीवर आयकर कायद्याच्या कलम 80C अंतर्गत कर सवलत मिळते. यासाठी तुम्ही इतर गुंतवणुकीसह एकूण ₹1.5 लाख पर्यंत कर सवलत मिळवू शकता.
पीपीएफ ही एक उत्कृष्ट बचत योजना आहे जी तुम्हाला कमी गुंतवणुकीतून मोठी रक्कम मिळवण्यास मदत करू शकते. जर तुम्ही दीर्घकालीन गुंतवणूक करू इच्छित असाल, तर पीपीएफ तुमच्यासाठी एक चांगला पर्याय असू शकतो. या योजनेचे सर्व फायदे लक्षात घेता, ही योजना तुमच्या आर्थिक भविष्याला सुरक्षित करण्यास नक्कीच मदत करेल.
कोणतीही आर्थिक निर्णय घेण्यापूर्वी तुमच्या वैयक्तिक परिस्थितीचा विचार करणे आणि आवश्यक असल्यास एखाद्या आर्थिक सल्लागाराचा सल्ला घेणे महत्त्वाचे आहे. पीपीएफ ही एक दीर्घकालीन गुंतवणूक असल्याने, तुमच्या इतर आर्थिक गरजा आणि उद्दिष्टांचा देखील विचार करा.